Τετάρτη 16 Νοεμβρίου 2011

H προγιαγια μου Αννα Κατσαΐτη -Πανά, αδερφη του καθηγητη οφθαλμολογιας Φωτεινού Πανά



Η φωτογραφια ειναι της προγιαγιας μου συζυγου του γιατρου Λεωνίδη Κατσαΐτη και μητερας του παπου μου Γεράσιμου Κατσαΐτη


Ηταν αδερφη του διασημου οφθαλμιατρου Φωτεινου Πανα
Στο σπιτι της οικογενειας Πανα στα Σπαρτια στην Κεφαλλονια περασε τα καλοκαιρια ο πατερας μου και τα αδερφια του .Την επιγραφη τοποθετησαν πριν απο πολλα χρονια Γαλλοι παρουσια μελων της οικογενειας μου που προσκληθηκαν σε μια σεμνη τελετη.


Η πλακα σημερα





Kατηφοριζοντας τον ομωνυμο (προς τιμη του δρομο) απο την πλατεια του χωριου το μερος που ηταν το σπιτι του

ειναι στα 200 μετρα περιπου στα δεξια εκει που σημερα εχει χτισθει η οικια της κ Ρηγατου


Απεναντι ο Αινος σε ολο του το μεγαλειο

Ρωτησα μια παρεα κατοικων του χωριου στην πλατεια αν γνωριζαν ποιος ηταν ο Φ.Πανας που το ονομα του ειχε ο δρομος απεναντι τους, αλλα δυστυχως δεν γνωριζαν κατι για αυτο το εκλεκτο τεκνο της πολης τους. Θα επρεπε να υπαρχει στην πλατεια μια καλαισθητη  επιγραφη στα Ελληνικα Γαλλικα και Αγγλικα που να ενημερωνει τους επισκεπτες.
Γεννήθηκε στα Σπαρτιά (Λειβαθώ) στις 6/1/1831, γιός του Νικολάου Πανά και της Ελένης Ιγγλέση. Ο πατέρας του (Φιλόλογος) τον προόριζε για φαρμακοποιό,παρ' όλο που ο ίδιος ο Φωτεινός ήθελε να γίνει γιατρός. Τελείωσε το Λύκειο, στο Αργοστόλι, και φοίτησε στην Ιόνιο Ακαδημία στην Κέρκυρα τελειώνοντας την Φαρμακευτική. Άσκησε το επάγγελμα του Φαρμακοποιού για δύο χρόνια στο Αργοστόλι.
Το 1848 πέθανε ο πατέρας του κι έτσι ο Φωτεινός πουλώντας την ακίνητη περιουσία του πήγε στο Παρίσι για να εκπληρώσει το όνειρό του, να γίνει γιατρός. Υπήρξε συμφοιτητής και συνεργάτης των μετέπειτα διαπρεψάντων Peter, Luton, Lecorche, Fournier, Marey. Από νωρίς άρχισε να διακρίνεται, και ο καθηγητής του Νelaton έγινε υψηλός του προστάτης εξασφαλίζοντας του ένα λαμπρό μέλλον. Το 1854 έγινε εσωτερικός στα νοσοκομεία.Το 1856 πήρε χρυσό μετάλλιο, το 1859 έγινε βοηθός και το 1860 έγινε προπαρασκευαστής και δάσκαλος της Ανατομίας. Τον Μάρτιο του 1860 δημοσίευσε την διδακτορική του διατριβή με θέμα"Anatomie des fosses nasals et des voies lacrymales" (Ανατομία των ρινικών κοιλοτήτων και των δακρυϊκών οδών).
Από το 1859-1863 δίδασκε ανατομία, εγχειρητική και φυσιολογία του νευρικού συστήματος και των αισθητηρίων. Στο S. Louis, το 1870, πρώτος με επιτυχία εισήγαγε την εξαγωγή των ωοθηκών (Ovariotomie). Το 1873-1878 δίδαξε Οφθαλμολογία στην κλινική Lariboisiere. Από τους πρώτους εφάρμοσε την αντισηπτική μέθοδο του Lister με αξιοσημείωτα αποτελέσματα στις αρθροτομίες, φλεγμονώδη αποστήματα, κατάγματα επιγονατίδος, περιεσφιγμένες κήλες και ακρωτηριασμούς μαστών. Εργάστηκε και δίδαξε στα νοσοκομεία Bicette (1864), Lourchine (1865), Midi (1867), S. Antoine (1868), Lariboisiere (1872) και S. Martin όπου ανέλαβε την Διεύθυνση του Στρατιωτικού Χειρουργικού Τμήματος. Μετά τον γαλλογερμανικό πόλεμο ιδρύθηκε, στις 28/12/1878, η ειδική έδρα της Οφθαλμολογίας και κρίθηκε ο καταλληλότερος να αναλάβει την διδασκαλία. Πήρε την Γαλλική ιθαγένεια και από το 1863, σαν υφηγητής, διαγωνίστηκε -μετά τον θάνατο του Nelaton - για να γίνει καθηγητής.Το θέμα της υφηγεσίας του (1863) ήταν :
"Sur les cicatrices et les moyens d'y remedier". Ο Nelaton τον είχε υποδείξει σαν αντάξιο διάδοχό του. Τον Φεβρουάριο του 1879 -μετά από νέο διαγωνισμό- διορίστηκε καθηγητής Οφθαλμολογίας. Η Σχολή ΠΑΝΑ εγκαταστάθηκε στο νοσοκομείο HOTEL-DIEU. Η βαθειά μόρφωσή του, η αρχαιομάθεια, οι ανατομικές και φυσιολογικές μελέτες και έρευνες, η κρίση και η οξύνοια έδειχναν την επάρκεια και την καταλληλότητα σαν επιστήμονα. Υπήρξε και έξοχος δάσκαλος.
Ήταν εξαίρετος στις εγχειρήσεις καταρράκτη, στραβισμού, νεοπλασμάτων βολβού, κερατίτιδας, γλαυκώματος και άλλων παθήσεων του οφθαλμού. Το 1877 έγινε Πρόεδρος της
Χειρουργικής Εταιρείας. Τον Δεκέμβριο του 1895 ανακοίνωσε, στη Γαλλική Ακαδημία, νέα εγχειρητική μέθοδο του στραβισμού. Επίσης, εργασίες για τη θεραπεία των τραχωμάτων, οπτικής νευρίτιδας λόγω βλενόρροιας, χειρουργικοί κανόνες στην Οφθαλμολογία. Το 1899 γίνεται Πρόεδρος της Ιατρικής Ακαδημίας. Τιμήθηκε με πολλά μετάλλια και παράσημα και με το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής για τις υπηρεσίες του στον γαλλογερμανικό πόλεμο. Πήρε και το ελληνικό παράσημο των Ανωτέρων Ταξιαρχών. Η Ελληνική κυβέρνηση
δύο φορές του πρότεινε έδρα στο Εθνικό Πανεπιστήμιο το 1863. Στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο διοργάνωσε υπηρεσία του Ερυθρού Σταυρού.

Υπήρξε ο ιδρυτής των ΑΡΧΕΙΩΝ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΑΣ (1880), που γρήγορα απέκτησε παγκόσμιο κύρος. Μακρύς ο κατάλογος των εκδοθέντων συγγραμμάτων, ανακοινώσεων και άρθρων του σοφού αυτού Καθηγητή. Άφησε 312 συγγράμματα και μονογραφίες. Συνεργάστηκε στενά με τον μέγιστο Βιολόγο όλων των εποχών L. Pasteur. Έλληνες μαθητές του Πανά υπήρξαν οι οφθαλμίατροι Γαζέπης, Δελλαπόρτας, Στέλιος Ι. Χαραμής, Τρά-ντας και ο από Κωνσταντινούπολη ο Γ. Ταχιντζής. Ο άξιος μαθητής του Στέλιος Χαραμής φύλαξε με θρησκευτική ευλάβεια μερικά από τα σοφά αποφθέγματα του δασκάλου του, όπως: "Η έρευνα είναι η βάση της επιστήμης", "Η ρουτίνα είναι το ναυάγιο της προόδου", "Να επαινείς χωρίς να εγκωμιάζεις", "Δεν γίνεσαι μεγάλος αν δεν είσαι καλός χριστιανός". Στην γενέτειρά του Κεφαλονιά πήγε δύο φορές, το 1868 και το 1875. Ο Φωτεινός παντρεύτηκε με την Μαρία Μπαλή κόρη Τραπεζίτη από την Χίο που έμενε στο Λονδίνο. Επειδή δεν απέκτησαν παιδί υιοθέτησαν την Μαρία - ανηψιά της γυναίκας του- που αργότερα παντρεύτηκε με τον λόρδο Κραίην. Η γυναίκα του Μαρία κατά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο ήλθε στην Ελλάδα επικεφαλής νοσοκομειακού χειρουργείου που συνέστησε η ίδια με γάλλους γιατρούς και γαλλίδες αδελφές και πρόσφερε τις υπηρεσίες της στο μέτωπο της Ηπείρου, μέχρι την ανακωχή όπου έγινε η κατάληψη των Ιωαννίνων. Όταν αναχώρησε για την Γαλλία ο βασιλιάς Κωνσταντίνος της απένειμε τον Χρυσούν Σταυρό του Σωτήρος και παρασημοφόρησε τους Γάλλους χειρουργούς.
Λόγω βαρειάς ασθένειας (νόσος Aran - Duchenne), το 1900, ο Φωτεινός σταμάτησε να διδάσκει. Πέθανε στην έπαυλή του στο Παρίσι, στις 6/1/1902. Κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη.
Ο τάφος του βρίσκεται στο κοιμητήριο του πευκόφυτου λόφου του Δήμου Roissy (στο Παρίσι). Ο δήμος Roissy τον θεωρούσε ευεργέτη του και έδωσε το όνομά του σε μιά λεωφόρο. Το μαυσωλείο έχει σχήμα ελληνικής εκκλησίας με κολώνες Ιωνικού ρυθμού.
Η αρχιτεκτονική διαρύθμιση, ο εσωτερικός διάκοσμος, το επιτάφιο μνήμα, η ελληνική επιγραφή "ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΠΑΝΑ", τα πάντα είναι ελληνικά και φανερώνουν ακλόνητη πίστη στα πάτρια δόγματα, ιερό σεβασμό στους εκκλησιαστικούς θεσμούς και βαθύτατη προσήλωση στη μητρική γλώσσα.
Η ζωή του θυμίζει τον βίο ενός αγίου.Το επιστημονικό του έργο μοιάζει να έχει κάτι το θεϊκό. Κοιτάζοντας τον παρισινό τάφο του θυμάται κανείς ότι γεννήθηκε την ημέρα των Φώτων. Βαφτίστηκε Φωτεινός. Δημιούργησε ένα φωτεινό έργο. Πέθανε την ημέρα των Φώτων.
Ο μεγαλοπρεπής μαρμάρινος ανδριάντας του με έναν μικρό άρρωστο, φιλοτεχνημένος από τον Γάλλο Bouchet (1904) κοσμεί την αυλή του HOTEL-DIEU όπου ο Πανάς ίδρυσε τη φημισμένη οφθαλμολογική κλινική του.
Όταν έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του ο Γάλλος υπουργός Παιδείας και Καλών Τεχνών M. Chaumie στον διθυραμβικό λόγο του ανέφερε : "Γεννήθηκε σ' εκείνον τον υπέροχο τόπο της Ελλάδας όπου το φως πλημμυρίζει τα μάτια των παιδιών. Αυτή η χαρούμενη παιδική ανάμνηση τον είχε, ασφαλώς, συγκινήσει τόσο έντονα, ώστε διαισθανόταν βαθιά την ανάγκη να βοηθήσει όσους οι αρρώστιες των ματιών βύθιζαν στο σκοτάδι...". Ο Καθηγητής Paul Bregeat της Ιατρικής Ακαδημίας της Γαλλίας αναφέρει : "Αν είναι αλήθεια πως ορισμένοι Γάλλοι χαρακτηρίζονται από την ευγένεια στην ψυχή και στο πνεύμα, τότε, θα πρέπει να πιστέψουμε ότι αυτές τις κύριες αρετές τις έχουν κληρονομήσει από ορισμένους Έλληνες και ότι ένας απ' αυτούς υπήρξε ο Φωτεινός Πανάς".

Απο τον κ. Παναγή Σ. Αυγουστάτο

Πηγές- "Κεφαλληνιακά Σύμμεικτα" - Η. Τσιτσέλη
- Τιμητική εκδήλωση για τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Φ. Πανά που έγινε το 1983 στην Κεφαλονιά.
Μαρμαρινο Αγαλμα του Φωτεινου Πανα στο νοσοκομειο Hotel Dieu στο κεντρο του Παρισιου 

Δεδομένα χάρτη
©2016 Δεδομένα χάρτη Google
Δεδομένα χάρτη©2016 Δεδομένα χάρτη Google
©2016 Δεδομένα χάρτη Google
Χρησιμοποιείτε ένα πρόγραμμα περιήγησης που δεν υποστηρίζεται από το JavaScript API των Χαρτών Google. Εξετάστε το ενδεχόμενο να αλλάξετε πρόγραμμα περιήγησης. Μάθετε περισσότερα Παράβλεψη


απο το 1904 η αναστηλωση παρουσιαστηκε επισημως στις 11 Μαιου 1983 με την ενεργο συμμετοχη του τοτε δημαρχου Ζακ Σιρακ.Μαλιστα κυκλοφορησε και αναμνηστικο μεταλλιο με αφορμη τα αποκαλυπτηρια του μνημειου φιλοτεχνημενο απο τον Γαλλο χαρακτη Bottee.


 Προτομη του Φωτεινου Πανα υπαρχει και στην αιθουσα του συμβουλιου του Πανεπιστημιου Παρισιων εργο του σπουδαιου Ελληνα γλυπτη Δημητριαδη.Οι σχετικες πληροφοριες και φωτογραφιες απο αρθρο των ιατρων Σ Μαρκετου και Μ Μοσχου στο περιοδικο Ιατρικα (19 Αυγουστου 2003).Ακομα απο αρθρο της φιλολογου Μ.Ι Μαρκοπουλου.
Ο Φωτεινος Πανας στο κεντρο φωτογραφιας με διασημους Ευρωπαιους συναδερφους του στο 1 Διεθνες συνεδριο Οφθαλμολογιας στο Παρισι το 1900.


http://www.spartia.gr/istorika_panas.html

Φωτεινός Πανάς - Ο καθηγητής της Οφθαλμολογίας
"Ο πρωτοπόρος ερευνητής του 19ου αιώνα από τα Σπαρτιά Κεφαλληνίας". Η συμπλήρωση πλέον των 170 χρόνων από τη γέννηση και 100 χρόνων από το θάνατο του επιφανέστατου Κεφαλλονίτη Καθηγητή της Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου των Παρισίων ΦΩΤΕΙΝΟΥ ΠΑΝΑ (18321903) φέρνει στο προσκήνιο της επικαιρότητας τη ζωή και το έργο ενός μεγάλου ερευνητή, που θυσίασε την ατομικότητα στην προσωπικότητα και περιφρόνησε την καθημερινότητα για την αιωνιότητα.
Το άρθρο αυτό του Καθηγητή Σπύρου Μαρκέτου, επιχειρεί να σχολιάσει κριτικά δύο αμφιλεγόμενα σημεία. Το πρώτο σημείο αναφέρεται στο γιατί ο Φωτεινός Πάνας, σοφά διαισθανόμενος, δεν αποδέχθηκε μια πολύ τιμητική πρόταση, που του έγινε όταν ήταν στο Παρίσι από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το δεύτερο σημείο σχετίζεται με το ότι, διάφορα έγγραφα δείχνουν πώς δεν είναι αλήθεια ότι, μετά την αναχώρηση του από την Κεφαλλονιά και την εγκατάστασή του στο Παρίσι, επισκέφτηκε δύο μόνο φορές τη γενέτειρα του (1868 και 1875), όπως γράφουν οι αυθεντικότεροι βιογράφοι του. Ένα από αυτά είναι και το ξεχασμένο ψήφισμα, πού αναδημοσιεύεται στο τέλος αυτού του κειμένου.

Ο Καθηγητής Φωτεινός Πάνας αγωνίστηκε στο εξωτερικό για να δημιουργήσει ένα επιστημονικό έργο, πολύ πιο μεγάλο από τον ίδιο του τον εαυτό, χωρίς ωστόσο, να παραγνωρίζει πώς μέσα στο δόγμα «η επιστήμη για την επιστήμη» συχνά κρύβεται μια αντιανθρώπινη συμπεριφορά.
Μερικά από τα σοφά αποφθέγματά του είναι αποκαλυπτικά:
«Η έρευνα είναι η βάση της επιστημονικής προόδου».
«Η ρουτίνα είναι το ναυάγιο της προόδου».
«Να επαινείς χωρίς να εγκωμιάζεις» για να περιοριστώ στα πιο χαρακτηριστικά...
Θα μπορούσα εύκολα, χρησιμοποιώντας και άλλη πειστική επιχειρηματολογία να αποδείξω ότι ο σοφός ερευνητής δεν περηφανευόταν, δεν «αλαζονευόταν», αλλά, κυριολεκτικά, «θρησκευόταν» με την επιστήμη του. Κι ότι αυτή η αφοσίωσή του, σε συνδυασμό με το κεφαλλονίτικο χάρισμα της «διαίσθησης», ήταν οι δύο κύριες αιτίες, που τον εμπόδισαν να επιστρέψει στην πατρίδα, όταν, στα 1863, η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών τον ονόμασε «Καθηγητή της Χειρουργικής και Τοπογραφικής Ανατομικής». Αναρωτιέμαι πόσοι, άραγε, επιστήμονες θα μπορούσαν να αντισταθούν, όπως αυτός, σε μια τόσο δελεαστική πρόταση του Όθωνα; Και πόσοι άλλοι, εκτός από αυτόν, δεν θα υπέκυπταν στον πειρασμό αυτής της ευκαιρίας και μάλιστα σε μια τόσο νεαρή για έναν επιστήμονα ηλικία (ήταν μόλις 32 χρονών)! Το ότι ο Πανάς ακολούθησε αντίθετο δρόμο, προτιμώντας να συνεχίσει την ανοδική πορεία του στον παγκόσμιο στίβο δεν σημαίνει, ούτε ότι αγαπούσε περισσότερο τη θετή του πατρίδα, ούτε ότι περιφρονούσε τη γενέτειρα του! ΄Αλλωστε, όπως έλεγε ο ιδιος ο Πανάς με το ακονισμένο μυαλό, η συναίσθηση του καθήκοντος απέναντι στην πανανθρώπινη ιατρική έρευνα, δεν αποστερούσε «εντεύθεν ωφελείας και κλέους την ιδιαιτέραν πατρίδα». Το μέλλον, που τότε ήταν κατασκευασμένο στη φαντασία του και που τώρα είναι καθαρή πραγματικότητα μέσα στο παρελθόν, τον δικαίωσε απόλυτα!

Από το Παρίσι ο Φωτεινός Πανάς είχε την ευκαιρία να επισκεφθεί τουλάχιστον τέσσερις φορές τη γενέτειρα του. Και κάθε φορά γινόταν «αποθεωτική» υποδοχή, με λαϊκές εκδηλώσεις, εγκωμιαστικά άρθρα και εορταστικά ποιήματα!
Από τη δική του πλευρά δεν παρέλειπε ούτε τις πατροπαράδοτες δωρεάν συμβουλές, ούτε τις δωρεάν χειρουργικές επεμβάσεις. Αρκετοί από τους Κεφαλλονίτες τον γνώριζαν από το Παρίσι όπου δεχόταν καθημερινά, τους φιλαπόδημους συμπατριώτες του, που έφθαναν σωρηδόν, άλλοι για να ζητήσουν τα «φώτα» του και άλλοι για να παρακολουθήσουν τα φημισμένα μαθήματα του ΄Ελληνα καθηγητή «με την ίδιάζουσαν του Κεφαλλήνος προφοράν». ΄Οπως έγραφαν οι εφημερίδες της εποχής είχε γίνει πασίγνωστος «δια τε τάς εργασίας αυτού και την Ιατρικήν πείραν, ης διδάγματα πλείστοι απεκόμιζον μεταβαίνοντες αυτόθι, όπως ζητήσωσι την σοφήν αυτού συμβουλήν». Χαρακτηριστικό
θα έγραφα σχεδόν μοναδικό είναι το επόμενο ψήφισμα, πού δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «ΚΛΕΙΩ» της Τεργέστης (Παρ. 22/4 Μαΐου 1866) και πού αποτυπώνει και καταγράφει εναργέστατα τα αισθήματα που έτρεφαν γι' αυτόν οι συμπολίτες του.
« Άσμενοι καταχωρίζομεν το επόμενον ευχαριστήριον, όπερ εκ Κεφαλληνίας απέστειλαν τω κ. Φ. Πανά, υφηγητή της Ιατρικής εν Παρισίοις, οι συμπολίται αυτού Κεφαλλήνες, μεθ' ενός αργυρού σκεύους. Συμπολίτα! ΄Οτε προ 15ετίας ανεχώρεις εκ της πατρίδος σου Κεφαλληνίας αναλαμβάνων έργον μέγα και σο-βαρόν εν μέσω πλείστων και μεγάλων δυσκολιών Σύ πλήρης πεποιθήσεως και θάρρους έφερες εν τω μυχώ της καρδίας σου το του Σπαρτιάτου «ή τάν ή επί τάς» και δια της μεγάλης αποφάσεως σου ταύτης ενίκησας νίκην ένδοξον αναδειχθείς εις των αρίστων ιατρών και τέκνον της ευεργετικωτέρας των επιστημών.Μετά 15ετή άπουσίαν επανελθών έπ΄ ολίγον εις την πατρίδαν σου δεν εφείσθης κόπων, συμβουλεύων και θεραπεύων αναριθμήτους πάσχοντας δεινά και σοβαρά νοσήματα, πένητας και πλουσίους ανεξαιρέτως δια της μεγαλειτέρας γενναιότητας και αφιλοκερδείας, δι' αμέτρου υπομονής και δι' ιστορικής τω όντι καλοκαγαθίας, και εν μέσω τοιούτων αγαθοεργιών εξέπληξας άπαντας δια το ταπεινόν και αφελές της συμπεριφοράς σου, ενθουσίασας και επέβαλες εις τους συμπολίτας σου άπαντας βαθύτατον σεβασμόν και απεριόριστον αγάπην. Μετά τοσούτον επίμοχθον διατριβήν ενταύθα επανακάμπτων εις την φιλτάτην Γαλλίαν, εις την δευτέραν τοιαύτην πατρίδα σου, εις το κέντρον των φώτων και του πολιτισμού, μεταξύ των σοφών των επαξίως εκτιμώντων την αρετήν και παιδείαν, οι συμπολίται σου μεγίστην συναισθάνονται την ανάγκην ίνα εκφράσωσι προς Σε τα αισθήματα ταύτα δεόμενοί του Παντοδυνάμου Θεού, ίνα σε διατηρή εν πλήρει υγεία και σε ενισχύη εν ταις ιατρικαίς μελέταις σου προς δόξαν της ιδιαιτέρας πατρίδος σου Κεφαλληνίας και εν γένει της Ελλάδος. Σοι προσφέρουσι δε και το μικρόν τούτο δώρον τεκμήριον της προς Σε ευγνωμοσύνης και αγάπης των (έπονται δισχίλιαι περίπου υπογραφαί)».

Εκατό χρόνια μετά την κοίμηση του Φωτεινού Πανά (1832 - 1903), η ζωή του θυμίζει το βίο ενός αγίου. Και το επιστημονικό του έργο μοιάζει να έχει κάτι το θεϊκό! Κοιτάζοντας τον παρισινό τάφο του θυμάσαι ότι γεννήθηκε την ήμερα των Φώτων! Ότι βαφτίστηκε Φωτεινός! Ότι διέπρεψε στην Πόλη του Φωτός! Ότι χάρισε σε πολύ άρρωστο κόσμο το χαμένο φως! Ότι δημιούργησε ένα έργο φωτεινό! Ότι πέθανε την ημέρα των Φώτων! Και, τέλος, χωρίς να το θέλεις, σκέφτεσαι μήπως «βλέπει» το Φως το αληθινό, ακόμα και με τα μάτια κλειστά...»
Άρθρο του καθηγητή Σπυρου Μαρκέτου


 

Δεν υπάρχουν σχόλια: